Moja najnowsza książka o Chrobrym - "Czasy Piastów. Tysiąc lat temu" trafiła do drukarni i pojawiła się w przedsprzedaży. 

https://legendarz.pl/produkt/czasy-piastow-tysiac-lat-temu/

Napisałem na jej temat kilka mądrości, ale przy ich wrzucaniu do SN mnie wywaliło. Więc widocznie nie były one aż tak potrzebne. Wklejam więc poprostu fragment jednego z rozdziałów. Fizycznie ksiązki  do magazynu zjadą na koniec miesiąca (o ile żadna maszyna nie padnie). 

Bolesław Chrobry wkroczył właśnie do Czech, obwołując się ich księciem. Stolica kraju – Praga – przywitała go z nadzieją, że zakończy wewnętrzne spory i zaprowadzi pokój. Miasto jest bogatsze i ludniejsze niż jakikolwiek piastowski gród, gdyż leży na jednym z najważniejszych szlaków handlowych Europy,  Zaczyna się on w arabskim Kalifacie Hiszpanii – Al-Andalus – biegnie przez kraj Franków, Niemcy środkowe, Ratyzbonę, Pragę, przecina Polskę: mija Wrocław, Opole, Bytom, Kraków, zmierza  do Kijowa, Bizancjum i dalej za wschód. Karawany jadące w jedną i drugą stronę wiozą futra, przyprawy, broń, przedmioty zbytku, wosk, wino, srebro, tkaniny, drogie kamienie i wiele, wiele innych dóbr. Ale Praga znana jest w świecie szczególnie z jednego „towaru”. Od wielu lat kwitł tu handel niewolnikami, których miejscowe targi dostarczały na rynki muzułmańskiej Hiszpanii i Bagdadu. Na szczęście ten ponury i haniebny proceder, tak popularny jeszcze kilka dekad wcześniej, powoli zanika. Nadal jednak są ludzie gotowi zarobić na nim krocie.

Co to ma być?! To wszyscy, jakich dla mnie masz?! Jeden ma chyba osiemdziesiąt lat, drugiemu brakuje ręki, a ten tu nie dojdzie o własnych siłach chyba nawet do wychodka. Czy ty chcesz mnie obrazić?!

Nie moja wina. I tak wiele ryzykuję. Wiesz, że nie mogę sprzedawać ci chrześcijan. Gdyby dotarło to do księcia, zapłaciłbym własną głową.

Nigdy ci to nie przeszkadzało. Przecież pogoniliście z miasta tego całego biskupa Wojciecha, co się o to burzył. Zresztą on już nie żyje, a książę zawsze dostawał swoją część, więc przymykał oko.

Teraz mamy nowego władcę. Chrobry to przyjaciel zmarłego Wojciecha i dziwnie przejmuje się tym, co gadał tamten. Zakazał handlu chrześcijańskimi jeńcami. Posłaliśmy do niego ludzi z gotówką, ale kazał ich obić kijami i ostrzegł, że następnym razem wszystkich nas powywiesza.

A tego co ugryzło? Jego dziadek przywoził tu jeńców na sprzedaż. A ten Bolesław na wojnie nie zagarnia ludzi w niewolę?

Pewnie, że tak. Tylko u niego wygląda to inaczej. Gdy książę najedzie wrogi kraj, to bierze stamtąd całe rodziny z dobytkiem, a potem przesiedla je do siebie na drugi koniec państwa, z dala od granicy. Tacy brańcy, choć służą w królewskich gospodarstwach, uprawiają też swoje pola i w ogóle żyją właściwie jak zwykli chłopi. Tyle że nie mają praw własności do ziemi i jeśli książę każe im się przenieść, po prostu muszą to zrobić. Widać Bolesław nie chce wydawać swoich poddanych za granicę, woli zaludnić własną domenę.

Przekleństwo na tego giaura! I co ja mam teraz zrobić? 

Nie możesz handlować czymś innym? Przecież wasi kupcy przywożą nie tylko srebro, ale też jedwabie, pachnidła, przyprawy, słodycze i szkło. A od nas biorą wosk, miód, ołów, orzechy laskowe, drewno na meble czy pisklęta sokołów. Z tego, co wiem, zarabiają też krocie na skórkach. Na przykład gronostajowe skupują po 3 dirhemy sztuka, kiedy w waszym kraju futro z nich zrobione kosztuje 1000 albo i więcej. Dobrze chodzą też skórki z bobrów, wiewiórek, kun czy szynszyli.

Głupiś! Myślisz, że tego wszystkiego nie wiem? Jakbym chciał zarobić na czymś innym, to bym u was kupił bursztyn. To jest kamień bardzo pożądany na Dalekim Wschodzie, gdzie nie ma go wcale. Robią z tego lekarstwa i amulety. Są gotowi zapłacić krocie za każdą bryłkę. Jest u nas takie powiedzenie: „Jeśli płyniesz do Chin z 1000 dirhemów, wracasz z 1000 dinarów. To podróż na dwa lata, ale przebitka więcej niż dziesięciokrotna”.

Dwa lata w drodze? To chyba na końcu świata!

Nie, ale już blisko. Nie zapomnij, że my, Arabowie, jesteśmy największymi podróżnikami i mamy najdokładniejsze mapy wszystkich zamieszkanych przez ludzi ziem. Nasza władza rozciąga się od Andaluzji przez północną Afrykę, Persję po Indie. Ale kontakty handlowe sięgają jeszcze dalej: do Chin, na Jawę i Sumatrę. Ci, co tam pływają, są bogatsi od kalifów, miewają po 4 miliony dinarów majątku.

To dlaczego i ty nie popłyniesz w świat po zarobek?

Bo mój pan Al-Mosur, wezyr Kordoby i prawdziwy jej władca wysłał mnie tutaj po konkretny towar. Zrozum, że bez niewolników nie działałoby u nas nic. Potrzebujemy ich do produkcji jedwabiu i przy uprawie bawełny. Niewolnicy kopią rowy melioracyjne, uprawiają pola, warzą sól i harują w kopalniach. To dziesiątki tysięcy darmowych robotników. Mieszkają w obozach, dzieci mieć nie mogą, a śmiertelność duża, więc ciągle trzeba dostarczać nowych. Ale najbardziej potrzeba nam ich w wojsku. Mój pan toczy nieustające wojny i musi mieć wielką armię. Kiedy rusza w pole, wyprowadza nawet 60 tysięcy wojowników. Z ich pomocą splądrował już i spalił wiele chrześcijańskich miast północy: Saragossę, Osmę, Leon, Astorgię i Santiago de Compostella. Z samej Barcelony, gdy już ją zdobył i podpalił, wyprowadził kilkadziesiąt tysięcy brańców.

No to po co kupuje tu niewolników, skoro sam ich może nałapać?

Nic nie rozumiesz. Do pracy bierzemy niewolnych z Afryki lub północy Hiszpanii, ale do wojska potrzeba nam Słowian. Nasz kraj jest jak wrzący tygiel – każdy możny ród arabski rości sobie prawa do tronu, co rusz powstają nowe sekty, najemni Berberowie i zniewoleni Turcy wzniecają bunty, a chrześcijanie i Żydzi uciskani specjalnymi podatkami wesprą każdego, kto obieca, że je zdejmie. Wiesz, jak się utrzymuje pokój w takich warunkach?

Przez wyrozumiałość i tolerancję?

He, masz dowcip jak na niewiernego. Wezyr trzyma wszystko żelazną pięścią. Tępi herezje, pali nieprawowierne księgi, gnębi innowierców, a szemrających przeciw niemu wyłapuje i oddaje katu. Ale to nie wystarczy. Zdrada zawsze wisi w powietrzu. Dlatego mój pan buduje ciągle nowe pałace, w których osadza straże złożone ze słowiańskich niewolników. Od małego wychowują się u nas, więc nie pamiętają kraju ojców. Nie mają tu rodziny ani przyjaciół, ich los zależy tylko od wezyra, dlatego nigdy go nie zdradzą i pozostaną lojalni do końca. 

No a ci starsi?

Ci trafiają do armii. Ona też nie jest wolna od buntów. Jakaś jej część złożona tylko z mężów jednego plemienia mogłaby się zmówić i podnieść rebelię. Dlatego oddziały muszą być zawsze wymieszane i składać się z Berberów, Arabów i Słowian. Wtedy nigdy nie zawiążą spisku, a wręcz będą donosić jedni na drugich. Ale bez saqaliba – niewolników słowiańskich – ten system nie zadziała. Kiedyś mieliśmy ich pod dostatkiem. Ci, których zwiecie wikingami, dostarczali nam wielkie ilości ludzi. Nie tylko Słowian – porywali też Franków, Anglosasów i Celtów z Irlandii. Ale potem ich państwa się umocniły i dopływ prawie ustał. Całe szczęście Cesarstwo wciąż toczy wojny ze Słowianami i zapewnia niewolnych na targi. I właśnie po nich przyjechałem do Pragi, a tu taka katastrofa…

 

---

tagi:

	Zyszko
	4 kwietnia 2025 11:32

44     1422    16 zaloguj sie by polubić